PROFILAKTYKA WSZAWICY GŁOWOWEJ U DZIECI

Wszawica głowowa to powszechny problem, który nie jest wyłącznie oznaką braku higieny. Wszawica jest rozpowszechniona we wszystkich krajach świata. Każdy może nabawić się wszawicy, szczególnie podatne są dzieci i młodzież, którzy przebywają w  żłobku, przedszkolu, szkole. Jednakże, wszawicą można się zarazić nie tylko w tych placówkach, ale również w miejscach, gdzie jest duże skupisko ludzi, tj. basen , zajęcia taneczne, treningi sportowe odbywające się poza szkołą, galerie handlowe itp. Występowanie wszawicy wśród dzieci i młodzieży nasila się w okresie wakacyjnym oraz po feriach zimowych, szczególnie wśród dzieci młodszych, które nie potrafią jeszcze samodzielnie dbać o higienę osobistą. Przebywanie dzieci w dużych grupach podczas wyjazdów na kolonie, obozy, wspólna zabawa i wypoczynek sprzyjają rozprzestrzenianiu się wszawicy.

Wszawica to przede wszystkim wszy pasożytujące na skórze głowy człowieka i zmiany skórne przez nie wywoływane. Wszy pasożytujące na skórze powodują ukąszenia i  następujące zwykle po nich niewielkie grudki obrzękowe. W miejscach ukąszenia człowiek odczuwa świąd. Wskutek drapania powstają liczne przeczosy, nadżerki pokryte strupami, często dochodzi też do wtórnego nadkażenia chorobowo zmienionej skóry. Zazwyczaj zauważa się wszy, gdy pojawia się dokuczliwy świąd skóry głowy. W wyniku drapania dochodzi do uszkodzenia skóry i w efekcie – wystąpienia strupów. Czasem swędzenie nie występuje, a  wszy odkrywa się przypadkowo, czesząc się lub myjąc włosy. Na włosach mogą być też obecne tylko jajeczka (gnidy), które wyglądają jak malutkie (około 1mm) białe lub szare „skorupki”. Są one przyklejone do włosów tak mocno, że trudno je oderwać. Białe płatki, które łatwo spadają z  włosów, to martwa skóra lub łupież. W tym wypadku osoba zakażona może nie czuć swędzenia. Wszy najczęściej gnieżdżą się na karku, skroniach i za uszami. Aby je zobaczyć, trzeba podnieść włosy ruchem „pod prąd” i pozwolić im bardzo powoli opadać obserwując jednocześnie bardzo dokładnie.

W celu zapobiegania występowania tego zjawiska i wzmocnienia współpracy między rodzicami a szkołą oraz zapewnienia bezpiecznego i higienicznego pobytu uczniów w szkole, po przerwie wakacyjnej oraz feriach zimowych prosimy o wzmożenie kontroli i  systematyczne oraz bardzo dokładne sprawdzanie dzieciom czystości skóry głowy i  włosów (co najmniej 2 razy w tygodniu). Jest to najlepsza forma skutecznego działania profilaktycznego, która w efekcie może zapobiec rozprzestrzenianiu się wszawicy.

W przypadku stwierdzenia gnid lub wszy u dziecka należy natychmiast podjąć działania w celu wyczyszczenia włosów. Kuracji powinni się poddać wszyscy domownicy. Należy zastosować preparaty (dostępne w aptekach bez recepty), które skutecznie likwidują pasożyty i ich jaja. Codzienne, częste czesanie gęstym grzebieniem lub szczotką, związywanie włosów w  sytuacjach narażania się na bliski kontakt z innymi osobami (treningi sportowe, zajęcia edukacyjne lub rekreacja grupowa), częste mycie włosów, przestrzeganie zasad higieny (własne szczotki, grzebienie, spinki) utrudniają zagnieżdżenie się pasożytów. Częste mycie i  kontrolowanie głowy dziecka z jednej strony jest właściwym nawykiem higienicznym, a  z  drugiej strony pozwala szybko zauważyć zakażenie.

Podsumowując, raz jeszcze podkreślić należy, że podstawowe zasady profilaktyki wszawicy to stała, systematyczna i dokładna kontrola czystości skóry i włosów dzieci, którą w pierwszej kolejności wykonują rodzice lub opiekunowie i natychmiastowe zwalczenie gnid i wszy w przypadku ich zauważenia. Pomoże to w likwidacji ognisk wszawicy i w efekcie zapobiegnie nawracającemu wzajemnemu zakażaniu się dzieci.

Pielęgniarka szkolna

Elżbieta Wojnas-Worek

Źródła:

1.Stanowisko Departamentu Matki i Dziecka w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży.

2.Stanowisko Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczące profilaktyki i zwalczania wszawicy.